Οδυσσέας Ανδρούτσος: Επιστολή προς τον Δημήτριο Υψηλάντη

 

Γράφει η Αργυρώ Χατζηπαναγιώτου

Η Ακρόπολις Φιλολογική, το 1888 δημοσιεύει δύο ανέκδοτες, την εποχή εκείνη, επιστολές του Οδυσσέα Ανδρούτσου. Η μία απευθυνόταν προς τους Γαλαξιδιώτες και η άλλη ήταν απάντηση σε επιστολή που του είχε στείλει ο Δημήτριος Υψηλάντης (στρατιωτικός και πρόεδρος του Βουλευτικού Σώματος). Στην δημοσίευση δεν αναφέρεται η ημερομηνία συγγραφής της επιστολής, αλλά άλλες πηγές αναφέρουν ότι γράφτηκε το 1824. Ένα χρόνο πριν το θάνατο του Ανδρούτσου.

Η περίοδος εκείνη ήταν δύσκολη για την εξέλιξη της Επανάστασης καθώς η διχόνοια είχε για τα καλά εγκατασταθεί μεταξύ των οπλαρχηγών. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, νιώθοντας το εχθρικό κλίμα και βλέποντας την τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα, διαισθάνεται ότι ο κίνδυνος καραδοκεί να καταστρέψει τον αγώνα των επαναστατημένων Ελλήνων. Στην επιστολή του, μιλά με τη γλώσσα της αλήθειας εξηγώντας στον Υψηλάντη ότι οι επαφές που έχει με τους Τούρκους είναι αποτέλεσμα στρατηγικής, καθώς ο σκοπός του είναι πατριωτικός, και αδίκως οι κοτζαμπάσηδες θεωρούν τις ενέργειες αυτές προδοτικές. Για το λόγο αυτό , του ζητά να δημοσιοποιήσει το περιεχόμενο των επιστολών που είχε λάβει από Τούρκους και Ρωμιούς: «Πρίγκηπα, ιδού σας περικλείω τα ίσα των γραμμάτων, όπου έλαβον σήμερον από τους Τούρκους και ρωμαίους Ζητουνίου, Πατριτζικίου και Λαρίσσης, σου τα στέλνω όχι να τα κρύψης, αλλά να τα κάμης φανερά εις όλους και να πληροφρήσης τον κόσμον ότι εγώ κρατώ πάντα ανταπόκρισιν με τους Τούρκους με σκοπόν πατριωτικόν, όπου με τούτον τον τρόπον να εμπορέσωμεν καμίαν φοράν να τους φέρωμεν εις καμίαν τοποθεσίαν όπου να τους χάσωμεν· αλλά ταύτα μου τα τερτίπια οι Κοτσαμπάσιδες και οι νέοι γενεραλαίοι της μεγάλης Επικρατείας της Ελλάδος τα λεν προδοσίες. Εγώ με τας προκηρύξεις μου και με την διαγωγήν μου πληροφορώ το Έθνος ότι πρέπει να έχωμεν διοίκησιν, αλλά να λείψουν οι κακοδιοικηταί, εκείνοι οπού τρυπώνουν και μιλούν κρυφά και κάμνουν φατρίες για να λάβουν οφίκια θα χαλάσουν την πατρίδα, καθώς ως τώρα την έδωσαν του διαβόλου.»

Εχθροί του ήταν ο ισχυρός πολιτικός Ιωάννης Κωλέττης και οι κοτζαμπάσηδες, οι οποίοι αισθάνονταν δέος απέναντι στη λαοπρόβλητη ηγετική φυσιογνωμία του Ανδρούτσου, και αντιδρούσαν, επίσης, στην δημοκρατικότητα του που έρχονταν σε αντίθεση με τις δικές τους ολιγαρχικές ιδέες. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος κατηγορήθηκε, αδίκως, για συνδιαλλαγή με του Τούρκους, φυλακίστηκε, βασανίστηκε και δολοφονήθηκε στην Ακρόπολη, μετά από διαταγή του Γιάννη Γκούρα, πρώην πρωτοπαλίκαρου του, στις 5 Ιουνίου του 1825.

Ακολουθεί ολόκληρη του Οδυσσέα Ανδρούτσου προς τον Δημήτριο Υψηλάντη.

ΑΝΕΚΔΟΤΟΙ ΕΠΙΣΤΟΛΑΙ ΟΔΥΣΣΕΩΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ

Επιστολή του Οδυσσέως Ανδρούτσου προς τον Δημ. Υψηλάντην

"Υ ψ η λ ό τ α τ ε π ρ ί γ κ η ψ!

Τα γράμματά μου την σήμερον δεν πέμπονται παρά εις όσους φρονούν καλά δια την σωτηρίαν της πατρίδος. Πρέπει λοιπόν να λείψουν από το γένος μας τα κρυφά, και σαν αληθινοί πατριώται να κηρύττωμεν την αλήθειαν εις όλους χωρίς κανέναν φόβον. Εκείνοι όμως όπου λυσσιάζουν δι’ αξιώματα, ας γράφουν διπλωματικά, ας λέγουν κρυφά, και ας προσπαθή να γελά ο ένας τον άλλον. Αυτοί είναι σαν πανούκλα εις την Ελλάδα και πρέπει ο λαός να χωρισθή απ’ αυτούς και να τους κάμη κουτουμάτσια (κάθαρσιν) δια να μη μολυνθούμεν όλοι μας και χαθούμεν. Έως την σήμερον δεν σου έγραψα, μηδέν τόρα είχον σκοπόν να σου γράψω, πλην το γράμμα που μου έστειλες εις τας τρεις τρέχοντος με βιάζει να σου είπω ότι οι Τούρκοι κοντεύουν ν’ αφανίσουν όλα ταύτα τα μέρη, τα λεγόμενα ελεύθερα, αφού επέρασαν από το πυρ και το σίδηρον τα υποκείμενα εις αυτούς εμπροσθινά.

Εγώ αφού εφωδίασα το φρούριον των Αθηνών με ό,τι ηδυνήθην, εκστρατεύω με τας ολίγας στρατιωτικάς δυνάμεις, όχι ναντιπαραταχθώ εις τους εχθρούς, αλλά να τους απατήσω με τας υποσχέσεις, έως ότου να γλυτώσουν μερικά αδύνατα παιδιά και γυναίκες και συνάξουν τινά από τα εις αλώνια ευρισκόμενα γεννήματα. Πρίγκηπα, ιδού σας περικλείω τα ίσα των γραμμάτων, όπου έλαβον σήμερον από τους Τούρκους και ρωμαίους Ζητουνίου, Πατριτζικίου και Λαρίσσης, σου τα στέλνω όχι να τα κρύψης, αλλά να τα κάμης φανερά εις όλους και να πληροφρήσης τον κόσμον ότι εγώ κρατώ πάντα ανταπόκρισιν με τους Τούρκους με σκοπόν πατριωτικόν, όπου με τούτον τον τρόπον να εμπορέσωμεν καμίαν φοράν να τους φέρωμεν εις καμίαν τοποθεσίαν όπου να τους χάσωμεν· αλλά ταύτα μου τα τερτίπια οι Κοτσαμπάσιδες και οι νέοι γενεραλαίοι της μεγάλης Επικρατείας της Ελλάδος τα λεν προδοσίες. Εγώ με τας προκηρύξεις μου και με την διαγωγήν μου πληροφορώ το Έθνος ότι πρέπει να έχωμεν διοίκησιν, αλλά να λείψουν οι κακοδιοικηταί, εκείνοι οπού τρυπώνουν και μιλούν κρυφά και κάμνουν φατρίες για να λάβουν οφίκια θα χαλάσουν την πατρίδα, καθώς ως τώρα την έδωσαν του διαβόλου.

Πρίγκηπα, εγώ έτσι γράφω και σε παρακαλώ να δώσης έξω κόπιαν του γράμματός μου. Έτσι πρέπει να γράφης και εσύ και μην ετρύπωσες αυτού και κοιμάσαι. Ενθυμήσου ότι η φαμελιά σου επρωτοκήρυξε τον πόλεμον του Σουλτάνου και έβαλε την Ελλάδα εις τοιαύτην κίνησιν.

Είσαι λοιπόν εις χρέος και σε προτεστάρω έμπροσθεν όλου του λαού της ωλλάδος, ευθύς να κάμης προκηρύξεις ιδικάς σου και να τας διαδώσης καθ’ όλην την Ελλάδα όπου να εμψυχωθή όλον το Έθνος να γνωρίση εις ποίον κίνδυνον ευρίσκεται και να αναλάβη τα άρματα δια να υπερασπισθή Πίστιν και Πατρίδα. Εγώ το ξαναλέγω έτσι γράφω και έτσι πρέπει να γράφη και κάθε καλός πατριώτης. Αν δεν σου αρέση μη μου γράφης για να κάμω και εγώ το ίδιον."

ΟΔΥΣΣΕΥΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ

Το άρθρο όπως δημοσιεύθηκε στην OTAVOICE.gr