Ελένη Κουράτου: Κάθαρσις

 

Γράφει η Αργυρώ Χατζηπαναγιώτου

Το Κάθαρσις, είναι μία νουβέλα της Ελένης Κουράτου* εκδ. Οσελότος, 2013

Μέσα από την δραματική ιστορία του Παναγή Ασλανίδη,  ενός ηλικιωμένου αγωνιστή, ξετυλίγεται και το κουβάρι της ζωής της κόρης του, της Μάγιας. Κρυμμένα μυστικά, δολοπλοκίες, γεγονότα συνταρακτικά του παρελθόντος που πολλές φορές λαμβάνουν μία μεταφυσική διάσταση καθορίζουν το παρόν και το μέλλον της πορείας της πρωταγωνίστριας .

Οι ήρωες του μυθιστορήματος κινούνται σε ένα πολυδιάστατο χώρο Αθήνα, Κωνσταντινούπολη , Σύρο, Αη Στράτη. Ο χρόνος εναλλάσσεται διαδοχικά ανάμεσα στο παρόν, και στο παρελθόν μέσα από τις διηγήσεις, τις αναμνήσεις και τις σκέψεις των ηρώων. 

Η ιστορία ξεκινά στα μέσα του 20ου αιώνα, λίγο μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου, περνά από την Δικτατορία και φθάνει μέχρι την εποχή μας. Το ιστορικό πλαίσιο της μακράς αυτής χρονικής διάρκειας είναι συνυφασμένο με τις προσωπικές ιστορίες των ηρώων επιδρώντας δυναμικά στην εξέλιξη της πορείας της ζωής τους.

Ο εγκλεισμός του Παναγή Ασλανίδη σε στρατόπεδο συγκέντρωσης σηματοδοτεί γεγονότα που θα επηρεάσουν μελλοντικά τη ζωή της οικογένειάς του. Φυλακίζεται στον Άη Στράτη* γιατί,  λόγω της αριστερής ιδεολογίας του, λαμβάνει μέρος στην διαδήλωση διαμαρτυρίας για την εκτέλεση του Νίκου Μπελογιάννη,* φωνάζοντας «Ζει». Το ιστορικής σημασίας αυτό γεγονός αρχίζει να βάζει σε λειτουργία τον τροχό της τύχης στη ζωή του Παναγή Ασλανίδη και κατ’ επέκταση της Μάγιας.

Ο Παναγής Ασλανίδης όταν αποφυλακίζεται προσπαθεί να φτιάξει τη ζωή του. Παντρεύεται και αποκτά δύο παιδιά την Μάγια και τον δίδυμο αδελφό της Άρη. Καθοριστικό ρόλο στη ζωή της ηρωίδας παίζει η τραυματική σχέση της με τη μητέρα της Φρόσω, η οποία δείχνει αγάπη υπέρμετρη στον αδελφό της αφήνοντας την ίδια στη σκιά του ενδιαφέροντος της. Μεγαλώνει δεχόμενη τις αυστηρές και επικριτικές παρατηρήσεις της μητέρα της που δεν χάνει την ευκαιρία να την κατακεραυνώνει . 

Τα χρόνια περνούν, η Μάγια πλέον έχει τη δική της οικογένεια και σήμερα γιορτάζει τα τεσσαρακοστά γενέθλιά της. Αναπολεί τις ευτυχισμένες στιγμές της γιορτινής βραδιάς και συγχρόνως φέρνει στη μνήμη της ανάλογες στιγμές περασμένων χρόνων όπου αισθανόταν παρείσακτη λόγω της ψυχρής συμπεριφοράς της μητέρας της. Η Μάγια τώρα είναι μία δυναμική γυναίκα που προσπαθεί να ισορροπήσει τον συναισθηματικό της κόσμο καθώς βρίσκεται ανάμεσα σε δύο άνδρες που κυριαρχούν στη ζωή της, τον Πωλ και τον Άγγελο.

Ένα ισχαιμικό επεισόδιο που θα υποστεί ο Παναγής θα σηματοδοτήσει γεγονότα που θα φέρουν στην επιφάνεια κρυμμένα μυστικά που θα δράσουν ως καταλύτης στη ζωή της Μάγιας. Η ασθένεια του Παναγή θα την οδηγήσει σε μυστηριώδεις ατραπούς που έχουν σχέση με τη ζωή του πατέρα της. Θα της αποκαλύψουν κρυμμένες αλήθειες που αφορούν την ίδια της την ύπαρξη. Θα καταφέρει, άραγε η Μάγια να βρει το δρόμο της;

Δείτε επίσης: Ελένη Κουράτου: Φοβόμαστε το ίδιο

*Λίγα λόγια για τον Νίκο Μπελογιάννη και για τον Άγιο Ευστράτιο, ως τόπο εξορίας

ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ

Ο Νίκος Μπελογιάννης, ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο, γεννήθηκε το 1915 και εκτελέστηκε το 1952 κατηγορούμενος ως κατάσκοπος. Έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής και ήταν ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ.

Συνέγραψε τα έργα: Το ξένο Κεφάλαιο στην Ελλάδα και Σχέδιο για μια Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας.

Το 1950 επιστρέφοντας από την Αργεντινή αναλαμβάνει την υποχρέωση της ανασυγκρότησης των οργανώσεων του παράνομου εκείνη την εποχή Κομμουνιστικού Κόμματος. Συνελήφθη για τη δράση του αυτή και στη συνέχεια κατηγορήθηκε, επίσης, ως κατάσκοπος της Σοβιετικής Ένωσης.

Την τύχη του Νίκου Μπελογιάννη καθόρισε ο Νόμος 509/1947 ο οποίος είχε κηρύξει παράνομο το ΚΚΕ ως εγκληματική οργάνωση. Έτσι και με την κατηγορία, επιπλέον, της κατασκοπείας ,καταδικάζεται σε θάνατο μαζί με άλλους 3 συντρόφους του.

Μαζί με τον Νίκο Μπελογιάννη στις 30/3/1952 εκτελέστηκαν ο Νίκος Καλούμενος, ο Δημήτρης Μπάτσης και ο Ηλίας Αργυριάδης.

Η εκτέλεση του Νίκου Μπελογιάννη και των συντρόφων του ξεσηκώνει κύματα αντιδράσεων διαμαρτυρίας και διαδηλώσεων στην Αθήνα που προσπαθεί να ορθοποδήσει μετά τη λαίλαπα του Πολέμου αλλά και του Εμφυλίου που ακολούθησε στη συνέχεια και έλαβε τέλος το 1949.

ΑΗ ΣΤΡΑΤΗΣ

Ο Παναγής όπως προαναφέραμε συλλαμβάνεται και οδηγείται στην εξορία, στον Άη Στράτη. Ο Άγιος Ευστράτιος είναι νησί κοντά στην Λήμνο που κατά το παρελθόν χρησιμοποιήθηκε ως τόπος εξορίας.

Η ιστορία του νησιού, ως τόπου εξορίας για αριστερούς, ξεκινά το 1929 με τον Νόμο «Περί Ιδιώνυμου Αδικήματος» της Κυβέρνησης του Ελευθέριου Βενιζέλου. Αλλά και οι επόμενες κυβερνήσεις έκαναν χρήση αυτού του Νόμου και έστελναν εξόριστους στον Άη Στράτη με αποκορύφωμα την περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από τον Μεταξά 1936-1941, αλλά και κατά την γερμανική κατοχή.

Το 1944 με την απελευθέρωση της χώρας από τους Γερμανούς το στρατόπεδο συγκέντρωσης στον Άη Στράτη κλείνει για να ανοίξει και πάλι το 1949 με τον Νόμο 511 «Περί αναφερομένων εις τους υπό εκτόπισιν διατελούντας» και ο τόπος εξορίας μετονομάζεται σε «Στρατόπεδο Πειθαρχημένης διαβιώσεως». Το 1963 κλείνει και πάλι. Σήμερα στον Αη Στράτη λειτουργεί το «Μουσείο Δημοκρατίας»

Σημείωση: Το παραπάνω κείμενο είναι μέρος από την παρουσίαση του βιβλίου στις 18/9/2021 στο Καφέ Καλή Ζωή  στο Θησείο 

Από αριστερά: Έλενα Κουράτου, Αργυρώ Χατζηπαναγιώτου

Από αριστερά: Ελισσάβετ Αγγελάκη, Έλενα Κουράτου, Αργυρώ Χατζηπαναγιώτου 

*Η Έλενα Κουράτου γεννήθηκε και κατοικεί στη Νέα Σμύρνη. Σπούδασε Θεολογία στο ΕΚΠΑ, καθώς και Αγγλική Φιλολογία στο Deree. Τα τελευταία τριάντα χρόνια ασχολείται με τη διδασκαλία της Αγγλικής γλώσσας. Το συγγραφικό της έργο αποτελείται από τις νουβέλες: Κάθαρσις, εκδόσεις ΟΣΕΛΟΤΟΣ, Πάντα ταξιδεύουν νύχτα (αυτο-έκδοση), Χειμώνες Απουσίας εκδόσεις Πνοή (συλλογή ερωτικής ποίησης) και Έρωτος Ρήματα (αυτο-έκδοση )τρίγλωσση ερωτική ποίηση.