ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ ΔΕΣΜΏΤΗΣ, Αισχύλος

                                                 
                                                    ΑΠΟΣΠΆΣΜΑΤΑ
                                                              
                                                      ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

Ω αιθέρα θεϊκέ και ταχύπτεροι πνοαί,

και πηγαί των ποταμών, και των ποντίων κυμάτων

το αναρἰθμητον γέλασμα, και ω των πάντων μήτερ γη,

και τον παντεπόπτην κύκλον του ηλίου καλώ'

ιδέστε με, με οποία πάσχω υπό των θεών, όντας θεός ο ίδιος.

Προσβλέψατε με ποίας κακώσεις

φθειρόμενος, τον μυριετή

χρόνον θα υποφέρω.

Οποίον ο νέος ηγεμών των μακάρων

επενόησε δι εμέ δεσμόν ανάρμοστον.

Φευ, φευ, δια το παρόν και το επερχόμενον

πάθος μου στενάζω' που και πότε των μόχθων

αυτών θ' ανατείλη το τέρμα;

Όμως τι λέγω; όλα όσα μέλλουν να συμβούν

επακριβώς γνωρίζω, ουδέ απρόσμενον

πάθημα επάνω μου θα πέση. Την πεπρωμένην

μοίραν μου προθύμως θα υποφέρω, γνωρίζων ότι

αδήριτον το της ανάγκης σθένος.

......................................

ΧΟΡΟΣ

Το βλέπω, Προμηθευ,

και φοβερά εις τους οφθαλμούς μου

ομίχλη προσέπεσε, πλήρης

δακρύων, εισιδούσα το σώμα σου

να κατακαίεται προσδεδεμένον εις αυτό το πέτρωμα,

δια χαλυβδίνων υβριστικώνν δεσμών'

νέοι πηδαλιούχοι

κατέχουν τον Όλυμπον

με νέους νόμους ο Ζευς

αθέσμως, παρανόμως, κυριαρχεί

και όσα πριν μεγαλειώδη, τώρα τα καταστρέφει.

......................................

Στενάζω δια την

ολεθρίαν τύχην σου, Προμηθευ'

και με δακρυστάλακτον νάμα

εκ των τρυφερών οφθαλμών μου,

τας παρειάς μου βρέχω'

Σκληρά πολύ ο Ζευς

με ιδίους νόμους κυριαρχών,

εις τους παλαιούς θεούς επιδεικνύει

υπερήφανον-δόρατος-αιχμήν.

Άπασα ήδη

στενάζει η χώρα'

δια την μεγαλοσχήμονα και αρχαιο-

πρεπή...στενάζουν δόξαν,

την ιδικήν σου και των δύο σου αδελφών.

...............................

ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

Μη θεωρήσετε ως χλιδήν και αυθάδειαν

την σιγήν μου' συλλογισμοί μου φθείρουν την καρδίαν

ορών εμαυτόν ούτω προπηλακιζόμενον.

Αν και, εις αυτούς τους νέους θεούς,

ποίος άλλος εκτός εμού, αφειδώς δώρα εδώρισεν;

Αλλά, δι' αυτά σιωπώ' αφού, εις καλώς γνωρίζουσας

ήθελον ομιλήσει. Τα προς χάριν των βροτών παθήματά μου

ακούσατε, πως αυτούς νηπίους όντας το πριν,

εννόους τους κατέστησα, κατόχους της φρονήσεως.

....................................

Εν βραχεί λόγω, τα πάντα συλλήβδην μάθε:

Πάσαι τέχναι εις τους βροτούς, εκ Προμηθέως.

.....................................

ΧΟΡΟΣ

......................................

Είναι γλυκύ με θαρσαλέας

ελπίδας, τον μακρόν βίον να διάγης και με φωτεινάς

ευφροσύνας την καρδίαν να τρέφης'

όμως φρίτω καθώς αντικρύζω σε,

σπαραττόμενον εκ μυρίων βασάνων...

Τον Δία ουδόλως φοβείσαι

και αυτόγνωμος, υπερμέτρως τιμάς

τους θνητούς, Προμηθευ.

Ιδέ λοιπόν πόσον η χάρις

αχαρίστη φίλε μου είναι' ειπέ μου, που η βοήθεια;

ποία των εφήμερων θνητών η υποστήριξις; Δεν αντελήφθης

την άτονον ολιγωρίαν-αδράνειαν-η οποία,

ως εν ονείρω, κρατεί

δέσμιον των ανθρώπων

το τυφλόν το γένος; Ουδέποτε--

του Διός την διακυβέρνησιν

μεταστρέφουν των θνητών αι βουλαί.

....................................

ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

.....................................

Εξ αυτής ακριβώς της σποράς θα γεννηθή κάποιος γενναίος

δοξασμένος τοξότης, ο οποίος εκ των πόνων αυτών εμέ

θα λυτρώσει' τοιούτον χρησμόν η αρχαιοτάτη

μήτηρ μου, η Τιτανίς Θέμις, μου αφηγήθη.

.....................................

Ποτέ μη λογισθής ότι εγώ, του Διός

την γνώμην φοβηθείς, θηλύνοος θα γίνω,

και θα εκλιπαρήσω τον πολυμίσητον

με γυναικείες ικεσίες, με άπλωμα των χειρών,

δια να με λύση εκ των δεσμών. Πολύ τούτου απέχω.

........................................

ΧΟΡΟΣ

.........................................

Μαζί του να πάσχω, ό,τι κι αν τύχη, επιθυμώ.

Τους προδότας να μισώ έχω μάθει,

και δεν υπάρχει νόσος

άλλη να αποστρέφωμαι, από αυτήν, περισσότερον.

...........................................

ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

Και να, με έργα και όχι με λόγους

η γη σαλεύει.

Εκ βαθέων μυκάται ηχώ

βροντής, εκλάμπουν έλικες

της αστραπής διάπυροι, στρόβιλοι κόνεως

ελλίσσονται' σκιρτούν των ανέμων

των πάντων τα πνεύματα, το εν επί του άλλου

αντιπνέουν μαχόμενα

Συνταράσσονται ο αιθήρ και ο πόντος.

Τοιαύτη εναντίον μου ριπή εκ του Διός

φανερώς πλησιάζει και φόβον γεννά.

Ω της μητρός μου σέβας, και ω εσύ των πάντων

αιθήρ ο ελίσσων το φως το κοινόν,

εισοράς πόσον άδικα πάσχω.

Αισχύλου Ευφορίωνος Αθηναίου

Απόδοση: Ἀννα Τζιροπούλου -Ευσταθίου

PROMETEO ENCADENADO

PROMETEO

-¡Éter divino, vientos de rápidas alas, aguas de los ríos, sonrisa

innombrable de las olas marinas!Tierra, madre común, y tú Sol,

ojo al que nada se oculta, yo os invoco en este lugar, ved lo que

un dios se ve obligado a sufrir por obra de los dioses.

"Contemplad el oprobio con que se me aflige y que habré de

padecer durante días incontables. ¡Estos son los lazos de infamia

que ha imaginado para mí el nuevo señor de los bienaventurados!

¡Ay de mí, ay!, que lloro por los males presentes y por los que me

esperan. ¿después de qué pruebas brillará para mí el día de la

liberación?

"Mas ¿qué digo? ¿Acaso no sé ya de antemano todo lo que me

espera? Ningún infortunio me vendrá que no haya previsto. Es

preciso aceptar uestra suerte con ánimo sereno y comprender

que no puede lucharse contra la fuerza del Destino.

......................................................

EL CORO

- Viéndote estoy, Prometeo, y una nube temerosa y cargada de

lágrimas siento que empeña mis ojos cuando contemplo sobre

esta roca tu cuerpo que se consume en la ingnominia de estos

férreos lazos. Nuevos dueños rigen el timón del Oimpo. En

nombre de nuevas leyes, Zeus ejerce un poder, sin límites, y los

que eran poderosos ayer se ven hoy derribados.

.........................................

-Oh Prometeo, gimo sobre el destino que te abruma con tales

desgracias; y la lágrimas que brotan de mis ojos, llenos de piedad,

inundan mis mejillas como vivas fuentes. He aquí, pues, de qué

 triste manera, erigiendo su capricho en ley, hace sentir Zeus su

sorberbio poder a los dioses de antaño. De toda esta región se

eleva ya un clamor angustioso. Los pueblos gimen sobre la

grandeza y el antiguo prestigio arrebatados a la divinidad de

Prometeo y de sus hermanos

.........................................

PROMETEO

- No creáis que mi silencio nace de deblildad o de orgullo; pero

una idea me destroza el alma, viéndome ultrajado de esta suerte,

porque ¿quién sino yo aseguró a esos dioses nuevos sus

prerrogativas? Pero sobre este punto no diré más, pues sabéis

muy bien lo que podría decir. Escuchad, en cambio, las miserias

de los mortales, y la manera como, de niños que eran, he hecho

de ellos seres inteligentes, dotados de razón.

.........................................

En una palabra, y resumiéndolo

todo: todas las artes de que gozan los mortales son obra de

Prometeo.

EL CORO

...........................................

Hermoso es vivir una larga existencia en confiada esperanza,

mientas nutre el corazón una alegría sin sobras. Pero, cuando

te contemplo aquí víctima de tantos padecimientos, mi alma se

estremece de horror. Sin temor a Zeus, a impulsos de tu indócil

voluntad, te interesas en demasía por el hombre, oh Prometeo.

Vamos, dime: ¿qué provecho has sacado de tus beneficios? ¿Qué

apoyo, qué ayuda te prestan los efímeros? ¿No adviertes acaso su

triste impotencia, semejante a la de los sueños, que traba los pies

a la ciega raza de los hombres? Nunca la mortal voluntad podrá

nada contra el orden establecido por Zeus.

...............................................

PROMETEO

...............................................

Sabe sólo que de ese tronco nacerá

el héroe famoso por su arco que ha de librarme de mis males. Tal

es el oráculo que me fue plenamente revelado por mi madre,

Temis, hermana de los Titanes.

................................................

No quieras pensar que aterrado por la sentencia de Zeus vaya a

volverme de ánimo femenil, y que, semejante a una mujer, con las

manos vueltas del revés, suplique a aquel al quien más aborrezco

que me desligue de estas cadenas. Eso no lo verás.

.................................................

EL CORO

.................................................

prefiero padecer con él.

He aprendido a odiar a los traidores y no hay ndada que yo aborrezca

tanto como ese vicio.

...............................................

PROMETEO

-A las palabras han seguido los hechos. La Tierra vacila, y el trueno

ruge sordamente en sus profundidades; en zigzagues inflamados

estallan los rayos en el aire y el furioso Cielo levanta el polvo en

torbellinos. Los vientos todos se precipitan unos contra otros; se

ha abierto entre ellos la contienda, y el aire y el mar se confunden.

He aquí la fuerza desatada lanzada con oda certeza contra mí

por la mano de Zeus, para infundirme espanto. ¡Oh majestad de

mi madre!, ¡oh éter, que haces girar alrededor del mundo la luz

que nos alumbra a todos,contemplad las iniquidades que he de

padecer!

Esquilo

Traducción: Pehuén editores